Мухбир: Александр, ассалому алайкум! Бош саволдан бошласам. Нега ҳозир дунёда паразитлар билан зарарланиш кўпайиб кетди?
Александр Бронштейн: Ҳа, бунга сабаб - ёмон экология, сунъий овқатлар ва ҳоказолардир.
Мухбир: Александр, паразитлар билан зарарланиш ва оғиздан ёқимсиз ҳид келиши ўртасидаги боғлиқликка оид тадқиқот маълумотлари аниқми?
Александр: — Бундан икки йилгина муқаддам тиббий ҳамжамият оғиздан ёқимсиз ҳид келиши айнан оғиз бўшлиғида ҳосил бўлади, деб ҳисобларди. Аммо сўнгги изланишлар кўрсатишича, ошқозон ва жигар билан муаммолар ҳам бунга сабаб бўларкан. Олимлар яна шуниям маълум қилишдики, бундай оддий симптомни назар-писанд қилмаслик ярамайди. Паразитлар билан зарарланиш деярли барча оғир касалликларни чақиради.
Шахсан ўзим институтимиз тадқиқотларига тўла-тўкис ишонаман. Оғиздан ёқимсиз ҳид келиши жиддий касалликка айланади. Ўлимларнинг 92 фоизи паразитлар билан боғлиқ. "Табиий ўлимлар" нинг аксарияти - вужудимиздаги аъзолар ичида паразитлар фаолияти оқибатидир.
Мухбир: — Одатда паразит деганда оддий гижжаларни назарда тутишади, уларнинг оғиздан ёқимсиз ҳид келишига ва ҳатто инсон ўлимига қандай дахли бор?
Александр: — Аслини олганда, инсон паразитлари - фақат гижжалар деб ҳисоблаш катта хато. Турли аъзоларда яшайдиган турли-туман паразитлар сони беҳисоб. Қолаверса, гижжалар ҳам, аниқроғи - гельминтлар ўта хавфли. Улар ичакларга шикаст етказиб, уларнинг чиришига ва алал-оқибат ўлимга олиб келади. Боз устига, ҳатто гельминтларни аниқлаш ва йўқ қилиш бирмунча мураккаб иш.
Улар билан бир қаторда, жигар, мия, ўпка, қон, ошқозонда яшайдиган минглаб паразитлар ҳам бор. Уларнинг қарийб ҳаммаси ўлимга олиб келади. Уларнинг бир қисми тажовузкорона таъсир қилиб, организмни ишдан чиқаради. Бир қисми эса сездирмай фаолият кўрсатади ва бора-бора шунақа кўпайиб кетадики, инсон бунга чидаёлмай ҳалок бўлади.
Шуни комил ишонч ила айта оламанки, қарийб барча одамлар паразитлар билан зарарланган. Шунчаки уларнинг аксариятини аниқлаш мушкул. Паразитлар билан зарарланиш асоратлари пайдо бўлганда эса, шифокорлар айнан шу асоратларни даволашга ҳаракат қилишади. Ҳатто тана ёриб кўрилганда ҳам паразитларни аниқлаш учун махсус таҳлиллар олиш лозим.
Жигар, мия, ўпка, қон, ошқозонда яшайдиган минглаб паразитлар ҳам бор. Уларнинг қарийб ҳаммаси ўлимга олиб келади. Ҳаммаси одатда оғиздан ёқимсиз ҳид келишидан бошланади.
Мухбир: — Сиз паразитлар билан зарарланишга оид аниқ мисоллар келтира оласизми?
Александр: — Юзлаб мисол келтира оламан. Аммо паразитлар хавфлилигини тушунарли тарзда намойиш этувчи баъзилари ҳақида тўхталаман.
Биринчидан, аниқланишича, баъзи тасмасимон чувалчанглар саратонга олиб келади. Дарвоқе, одам эмас, балки айнан чувалчанглар саратонга учрайди. Аммо уларнинг хавфли ҳужайралари бутун организм бўйлаб ёйилиб, инсонни зарарлайди. Чувалчанг ғумбаклари ичаклардан одамнинг лимфа тугунларига тушиб қолганда, шундай ҳол юз беради. Оқибатда, улар саратон ўсмаларига айланади. Икки-уч ойга бормай ҳаммаси ўлим билан тугайди. Ўтган ҳафтадагина одамнинг бундай ўсмалардан ўлим ҳолати қайд этилди.
Сурат марказида: одамга чувалчанг-паразитдан ўтган хавфли ўсма ҳужайралари